Όλα όσα θέλετε να ρωτήσετε για την ψυχοθεραπεία (Μέρος Ι)

Παρόλο που, στις μέρες μας, περισσότεροι άνθρωποι επισκέπτονται με αποφασιστικότητα κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας προκειμένου να βρουν διέξοδο σε όσα τους προβληματίζουν, το να ξεκινήσει κανείς μια σειρά συνεδριών με ψυχολόγο/ψυχοθεραπευτή, ακόμα, συνιστά ταμπού για πολύ κόσμο. Υπάρχουν στερεότυπα σε σχέση με ένα τέτοιο ξεκίνημα και μεγάλη παρεξήγηση σχετικά με το γιατί να προχωρήσει κάποιος σε μια τέτοια επένδυση - ωστόσο, η ψυχοθεραπεία είναι ακριβώς αυτό: ένα δώρο προς τον εαυτό μας, ένα οικοδόμημα που χτίζουμε για το μέλλον, η καλύτερη απόφαση που μπορούμε να πάρουμε για την ισορροπία, την ευημερία και την αυριανή μας πορεία στον κόσμο (άκουσε το σχετικό podcast, εδώ)

Προκειμένου να σε βοηθήσουμε να ξεμπερδέψεις μέσα σου όλες τις προκαταλήψεις σχετικά με την έναρξη μιας ψυχοθεραπευτικής διαδρομής, έχουμε συγκεντρώσει τις συχνότερες ερωτήσεις που κάνουν οι άνθρωποι μπροστά στην προοπτική να ξεκινήσουν θεραπεία. Μη διστάσεις να στείλεις τις δικές σου ερωτήσεις στο thehealingtreeproject@gmail.com, με την ένδειξη Ερωτήσεις Ψυχοθεραπείας και εμείς θα απαντήσουμε σε όλες σου τις απορίες για το θέμα.

- Πώς καταλαβαίνουμε ότι ήρθε η ώρα να επισκεφτούμε ψυχολόγο; (από το βιβλίο της Δέσποινας Λιμνιωτάκη, Ξαναγράφοντας την Ιστορία της Ζωής Σου)

Παρακάτω είναι μερικές ενδείξεις που μπορεί να μας υποψιάσουν ότι ήρθε η δική μας ώρα να χαλαρώσουμε στον οικείο χώρο ενός θεραπευτή. Η σειρά δεν είναι δεσμευτική, αλλά αν πιάσουμε τον εαυτό μας να τσεκάρει περισσότερα από τρία συμπτώματα μάλλον θα πρέπει να ξεκινήσουμε την αναζήτηση:

Βρίσκεσαι σε διαρκή εγρήγορση, αισθάνεσαι πιεσμένος/η, νομίζεις ότι το στρες σε έχει κατακλύσει;

Μήπως η καθημερινότητα και οι συναναστροφές σου έχουν αλλάξει προς το χειρότερο; Αν το άγχος έχει αλλοιώσει την ποιότητα της ζωής σου και έχεις αρχίσει να "φλερτάρεις" τα φαρμακευτικά σκευάσματα για την καταπολέμηση των συμπτωμάτων, έφτασε η ώρα να απευθυνθείς στους ειδικούς.

Έχεις αρχίσει να εισπράττεις παράπονα από το στενό σου κύκλο ότι χρειάζεσαι βοήθεια; Πολλές φορές η οικογένεια και οι φίλοι είναι οι πρώτοι που αναγνωρίζουν την ανάγκη επαγγελματικής υποστήριξης.

Αισθάνεσαι ότι η ζωή δεν έχει πια κανένα ενδιαφέρον και έχεις απομονωθεί; Αν τίποτα πια δεν σε ενθουσιάζει, δεν μπορείς να σκεφτείς κανένα λόγο για να σηκωθείς από το κρεβάτι το πρωί ή σε ψάχνουν οι δικοί σου, καλό θα ήταν να τσεκάρεις τον εαυτό σου για συμπτώματα ψυχικής υγείας. Απομακρύνσου όμως από το Google search, μόνο ένας επαγγελματίας μπορεί να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα σε συνεργασία με εσένα.

Τσακώνεσαι συχνά με τους συναδέλφους και νομίζεις ότι η δουλειά σου δεν σε γεμίζει πια;

Οι απανωτές απουσίες από τη δουλειά, η κακή σχέση με συναδέλφους, ο θυμός που δεν μπορείς ελεύθερα να εκφράσεις στο γραφείο και τα διαρκή παράπονα, μπορεί να είναι σημάδια επαγγελματικής εξουθένωσης, δηλαδή εργασιακού στρες, που εκτονώνεται δημιουργικά μόνο μέσα στο γραφείο μιας ψυχολόγου.

Έχεις αρχίσει να αποκτάς στενή σχέση με τις ψυχοδραστικές ουσίες κάνοντας μάλιστα τους δικούς σου, αυθαίρετους συνδυασμούς; Έχεις αρχίσει να καταφεύγεις στο αλκοόλ επειδή σε «βοηθάει» να χαλαρώσεις; Η κατανάλωση αλκοόλ και ψυχοδραστικών ουσιών είναι από τα πρώτα “καταφύγια” των ανθρώπων που παλεύουν με το άγχος και τα προβλήματα. Προτού προσθέσεις άλλο ένα βάρος στο ιστορικό σου, αυτό της εξάρτησης, πάρε την απόφαση να συμβουλευτείς κάποιον ειδικό.

Διάβασε ακόμα:

Προλαμβάνοντας την υποτροπή στα συμπτώματα ψυχικής νόσου

Στα Επείγοντα με Κρίση Πανικού

- Πώς επιλέγω τον κατάλληλο θεραπευτή;

Ο θεραπευτής κρατάει το κλειδί της αλλαγής και την απάντηση του πώς θα μπορούσε να διαμορφωθεί η θεραπεία με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες, τις απορίες και τις δυνάμεις του θεραπευόμενου. Ο επαγγελματίας υγείας θέτει τα θεμέλια για να γίνει η διαδικασία μια συναισθηματική εμπειρία, αυτός οφείλει να ελέγχει την πορεία του ασθενούς και την κατάληξή της (συναισθηματική εμπειρία – γνωσιακή κυριαρχία – ρύθμιση της συμπεριφοράς). Η συνάντηση μαζί του είναι μια εμπειρία επούλωσης των κενών μέσα μας και θετικού ανοίγματος στη ζωή: πρόκειται για μια διαδικασία μεταμόρφωσης. Τρία χαρακτηριστικά που εξασφαλίζουν ποιότητα στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία ανεξάρτητα από τη μέθοδο εργασίας που ακολουθεί ο κάθε επαγγελματίας είναι α) η προσωπικότητα του θεραπευτή, β) η ικανότητά του να συναισθάνεται τον θεραπευόμενο και γ) η ικανότητά του να λειτουργεί ρυθμιστικά ως προς τη θεραπευτική διαδρομή που ακολουθείται κατά τη διάρκεια των συνεδριών.

Η προσωπικότητα του θεραπευτή θα τονώσει την αυτοπεποίθηση και το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης για τον θεραπευόμενο. Χωρίς αυτό το δίχτυ, ο θεραπευόμενος θα δυσκολευτεί να ανοιχτεί ή να συνεχίσει τη δουλειά με τον εαυτό του.

Ο θεραπευτής θα πρέπει να επιδείξει υπομονή και ευελιξία, να ακολουθήσει τον θεραπευόμενο στις διαδρομές του μυαλού χωρίς να βάλει σε κίνδυνο τις βασικές αρχές από τις οποίες διέπεται η θεραπεία και φυσικά να τηρήσει από κοινού με τον θεραπευόμενο το προσωποποιημένο θεραπευτικό πλάνο που θα έχουν συναποφασίσει.

- Μα εγώ δεν έχω προβλήματα! Γιατί να πάω σε ψυχολόγο;

Η ιδέα ότι πρέπει να υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο θέμα προκειμένου να επισκεφτούμε θεραπευτή, είναι λανθασμένη και παρωχημένη. Οι άνθρωποι επισκέπτονται θεραπευτές για μια πλειάδα λόγων, όχι μόνο όταν εμφανιστεί σχετική με ένα πρόβλημα συμπτωματολογία. Επισκέπτονται θεραπευτή για ζητήματα άγχους, εργασιακής εξουθένωσης ή επειδή χρειάζεται να μάθουν να διαχειρίζονται μια κρίση που έχει προκύψει σε οποιοδήποτε πεδίο της ζωής τους. Επισκέπτονται ψυχολόγο για να εμβαθύνουν σε ζητήματα κατανόησης του εαυτού τους και των πιο σοβαρών συναισθηματικών τους σχέσεων. Για να μάθουν να τα καταφέρνουν μπροστά σε μια πρόκληση της ζωής: την ασθένεια, το πένθος, το διαζύγιο, την ανατροφή παιδιών, τις σχολικές επιδόσεις και τις ψυχοκοινωνικές ανάγκες των εφήβων μελών μιας οικογένειας. Επισκέπτονται ψυχολόγο για θέματα ανάπτυξης προσωπικής ταυτότητας, για μεγαλύτερη αυτογνωσία και για να μάθουν να πατούν στα πόδια τους μετά από μια αλλαγή/μετάβαση από το ένα στάδιο της ζωής τους, σε ένα άλλο. Για να κατανοήσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους, για να μάθουν να διαχειρίζονται τον θυμό, τη ζήλια ή την απόρριψη.

Δεν μπορείς να περιμένεις να έρθει να σε συναντήσει το ψυχοσωματικό σύμπτωμα. Το σύμπτωμα είναι η σωματοποίηση του προβλήματος που διαρκώς αναβάλεις να κοιτάξεις στα μάτια. Η αναζήτηση βοήθειας και η παραδοχή του προβλήματος είναι το πρώτο βήμα για να αισθανθείς καλύτερα.

Διάβασε ακόμη την ενότητα μας, Τα Ψυχοσωματικά

- Πώς μπορώ να πείσω ένα αγαπημένο μου πρόσωπο να επισκεφτεί ψυχολόγο;

Κανένας δεν μπορεί να πάρει την απόφαση έναρξης μιας ψυχοθεραπευτικής διαδρομής για λογαριασμό κάποιου άλλου. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να ενθαρρύνουμε το περιβάλλον μας να δει την ψυχοθεραπεία όχι ως τιμωρία ή κατάντια ("είσαι τρελός, θα μας τρελάνεις όλους, χρειάζεσαι γιατρό!"), όχι ως νουθεσία ή απειλή αλλά ως ευκαιρία, επιλογή και καλυτέρευση της θέσης στην οποία βρίσκεται ένα άτομο αυτή τη στιγμή.

Η ψυχθεραπεία δεν αφορά σε ένα άτομο αλλά σε ολόκληρη την οικογένεια που περιβάλλει ως σύστημα τον άνθρωπο που χρειάζεται βοήθεια. Συνεπώς, δεν μπορείς να "συστήνεις" θεραπεία χωρίς να είσαι και η ίδια/ίδιος έτοιμη/ος να μιλήσει ανοιχτά για το τι συμβαίνει στο περιβάλλον σας.

Διάβασε ακόμη 17 μικροπράγματα που μπορείς να κάνεις για κάποιον που έχει άγχος

(συνεχίζεται...)