Έρωτας, ξανά

Αν κάτι επηρεάστηκε βαθιά από την πανδημία και έφερε δομικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, αυτό είναι τα συναισθήματα μας όπως συνυφαίνονται από τις εμπειρίες, την επαφή μας με το κοινωνικό περιβάλλον και τα ερεθίσματα κόντρα στα οποία φτιάχνουμε σχήματα του κόσμου. Αποστειρωμένοι από τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε τις αισθήσεις όπως θα επιθυμούσαμε - για να αγγίξουμε, να νιώσουμε το χάδι, να αγκαλιάσουμε, να παρατηρήσουμε το πρόσωπο των αγαπημένων μας από κοντά, να γευτούμε το φιλί, να χαθούμε στην οικεία μυρωδιά της αγκαλιάς τους, να ακούσουμε τι θα είχαν να μας ψιθυρίσουν στο αυτί – τα συναισθήματα πήραν τη θέση τους πίσω από μια σειρά κανόνων προστασίας της δημόσιας υγείας: με άλλα λόγια, η πλούσια γκάμα τους αναβλήθηκε για μια άλλη ώρα, με την επιφύλαξη, την καχυποψία και τη συστολή στις διαπροσωπικές μας σχέσεις να παίρνουν προτεραιότητα. Επιπλέον, κρυμμένοι πίσω από τις μάσκες, τις ασπίδες προστασίας και την απόσταση των μέτρων προφύλαξης, χάσαμε το βλέμμα των αγαπημένων μας, την εκφραστικότητα του προσώπου, τον καθρέπτη της ψυχής τους.

Η πανδημία στο ξεκίνημα της υπήρξε σκληρή για την ιεροτελεστία του έρωτα που χρειάστηκε να ακυρωθεί, τροποποιηθεί ή απλά να περιμένει (παρόλο που αυτό το τελευταίο δεν ήταν τόσο σαρωτικό για τη συνολική εμπειρία ενώ θύμισε σε πολλούς ερευνητές της ανθρώπινης συμπεριφοράς τις λογοτεχνικές εξιστορήσεις των μυθιστορημάτων της Τζέην ‘Ωστεν, μέσα στις οποίες η πολύμηνη υπομονή ενθάρρυνε τον έρωτα περισσότερο από όσο τον αποδυναμώνει η σύγχρονη εποχή της άμεσης ικανοποίησης των αναγκών μας). Δυστυχώς, ο κορονοϊός έφερε μαζί του περισσότερους χωρισμούς παρά σμιξίματα, περισσότερες δυσκολίες στο να βρουν δυο άνθρωποι κοινά σημεία συμπόρευσης παρά στο να περάσουν μια tinder βραδιά απόλαυσης από την οποία θα έπαιρναν χωριστούς δρόμους την επόμενη ημέρα. Η διάρκεια θυσιάστηκε στην αποσπασματικότητα, η δέσμευση αντικαταστάθηκε από μια σειρά ενεργειών που λειτούργησαν στην καλύτερη περίπτωση ως τονωτικές ενέσεις. Η ηλικιακή κατηγορία των ανθρώπων από 28 ετών και κάτω επλήγη περισσότερο καθώς το dating, ως άλλη μονάδα «μέτρησης» του πόθου και της έλξης που εισπράττουμε και εκπέμπουμε προς τα έξω, περιορίστηκε σημαντικά ή έγινε διαδικτυακό. Τα πολλαπλά προβλήματα ψυχικής υγείας που βγήκαν στην επιφάνεια από τη συρρίκνωση των επιλογών μας και την αδυναμία έγκαιρης λήψης βοήθειας για συμπτώματα που θεωρήθηκαν δευτερεύοντα σε σχέση με την επιτακτικότητα του ιού, έφτιαξαν ένα αντι-ερωτικό τοπίο στο οποίο, αντί για την προοπτική, ακόμα κυριαρχεί έντονα η τραγική πραγματικότητα της απώλειας. Ο έρωτας δεν έγινε μόνο δύσκολο «σπορ» αλλά και ερώτηση έντονου προβληματισμού: «σε μια τόσο δύσκολη κατάσταση ποιοι είναι οι νέοι κανόνες για να προσεγγίσεις συναισθηματικά έναν άλλο άνθρωπο;»

Σήμερα που τα πράγματα δεν έχουν πάρει ακόμα τον δρόμο τους, το μεγάλο ζήτημα δίπλα στο πώς θα ανοίξει η αγορά ή οι ευκαιρίες ανάπτυξης, είναι το πώς θα ανακτήσουμε τη χαμένη εμπιστοσύνη των μεταξύ μας συναντήσεων, πώς θα καταφέρουμε (ή θα ξαναμάθουμε) να αγγίζουμε τον άλλο χωρίς φόβο, πότε θα μπορέσουμε να αφεθούμε. Αυτά τα βασικά συστατικά της σταδιακής συναισθηματικής ωρίμανσης αλλά και της σύναψης υγιών σχέσεων είναι άγνωστη χώρα για τους νεότερους ή νοσταλγική υπενθύμιση για τους μεγαλύτερους που βρίσκονται σε χρονικά σημεία-ορόσημα. Η ζωή θα συνεχίσει από εκεί που την αφήσαμε; Όχι για όλους και όχι για όλα τα πράγματα. Η ικανότητα να ερωτευόμαστε που είναι παράφορη, ολοκληρωτική και καταλυτικής σημασίας τροφή σώματος και μυαλού, έχασε το χαρακτηριστικό της αυθυπαρξίας. Η συναισθηματική αγωγή έγινε ένα μεγάλο κοινωνικό στοίχημα και όχι μόνο εξαιτίας των χαμένων ερώτων. Περισσότερο από ένα συναίσθημα, η κατάσταση «είμαι ερωτευμένος/η», αυτή η γενναία, πολιτική θέση που μπήκε μέχρι νεωτέρας στην κατάψυξη, μας έλειψε. Θέλουμε τις ζωές μας πίσω, όπως προτάσσει το σλόγκαν της επιχείρησης ελευθερίας, αλλά όχι λειψές. Χρειάζεται να επανα-διεκδικήσουμε όλες τις αποχρώσεις αυτής και όλες τις εκφάνσεις της. Ο έρωτας για τον εαυτό μας, τους ανθρώπους και για αυτά που ζούμε ή θα ζήσουμε παρακάτω, είναι η νέα προτεραιότητα της ημέρας που ξημερώνει.