Αναζήτηση
Δέσποινα Λιμνιωτάκη, Ψυχολόγος MSc
Η Ψυχολογία και η Πόλη*
Με τις πόλεις σήμερα να δέχονται και να φιλοξενούν παραπάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού, υπάρχει επιτακτική ανάγκη επανασχεδιασμού τους, έχοντας κατά νου τα στοιχεία από την παραγωγή αγαθών, προϊόντων και υπηρεσιών, την κατανάλωση πόρων και την συντριπτική σε νούμερα συσσώρευση αποβλήτων. Τα δεδομένα αυτά φτιάχνουν μια επόμενη γενιά πολιτών που χρειάζεται να εκπαιδευτούν στην έγκαιρη αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργεί η συγκατοίκηση στην πόλη αλλά και να συμμερισθούν τις ευθύνες της πρόληψης, του καλού προγραμματισμού και του αντίκτυπου που δημιουργούμε σε σχέση με το περιβάλλον στο οποίο ζούμε.
Οι πόλεις είναι κάτι περισσότερο από τους δρόμους και τα κτίρια, είναι η ψυχολογική σχέση που δημιουργεί ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός σε σχέση με το τι συμβαίνει πάνω, κάτω, τριγύρω και μέσα από αυτόν: είναι ζωντανά «κύτταρα» που φέρουν την δυναμική, την ενέργεια αλλά και τις συναισθηματικές μεταπτώσεις των ανθρώπων που τις κατοικούν. Η κατάσταση του αυτόνομου νευρικού συστήματος του ατόμου που απολαμβάνει την πόλη ή συγχύζεται από τις ελλείψεις της, που υποφέρει από την μόλυνση ή εμποδίζεται στο να συμμετέχει ισότιμα σε αυτή, με άλλα λόγια η κατανόηση της αλληλεπίδρασης ανθρώπου-περιβάλλοντος είναι το επόμενο στοίχημα αυτών που σχεδιάζουν το αστικό τοπίο και τους κανόνες διαβίωσης σε αυτό.
Είναι αλήθεια ότι η επιστήμη της Ψυχολογίας μέχρι πρόσφατα έμενε απέξω από τις αποφάσεις και την στρατηγική των μέτρων ανάπτυξης των πόλεων. Παρόλο που μπορούν να είναι πράσινες, έξυπνες και αειφόρες, οι πόλεις μας εξακολουθούν σε μεγάλο βαθμό να ονομάζονται απρόσωπες και να μην έχουν βρει την χρυσή τομή μιας προσέγγισης που θα έχει τον άνθρωπο και τις κουλτούρες των κοινωνικών ομάδων στο επίκεντρό της.
Έννοιες όπως η ασφάλεια, η σπουδαιότητα της καλλιέργειας του ανήκειν, ο σεβασμός του ενός για τον άλλο, η ιστορικότητα, η πολιτισμική ταυτότητα των ομάδων που ζουν σε μια πόλη και η αποδοχή της διαφορετικότητας αυτών, η συμμετοχικότητα, η αυτοπεποίθηση των πολιτών και η δικαιοσύνη σε αποφάσεις που ισχύουν το ίδιο για όλους, είναι μόνο μερικά από τα θέματα που πρέπει να προσεγγίσουμε εκ νέου. Επιπλέον, οι πόλεις μας οφείλουν να γίνουν κέντρα δημιουργίας και σκέψης, καινοτομίας και συνεργειών και όλα αυτά μπορούν να ξεκινήσουν μόνο από τον ίδιο τον άνθρωπο.
