Προλαμβάνοντας την υποτροπή στα συμπτώματα ψυχικής νόσου

Όταν αισθανόμαστε καλά, το τελευταίο πράγμα που θα θέλαμε να συμβεί είναι μια υποτροπή στα συμπτώματα ψυχικής νόσου. Ως υποτροπή θεωρείται η επιστροφή μέρους ή όλων εκείνων των ενοχλήσεων που δυσκολεύουν τη ζωή και μας βγάζουν εκτός προγράμματος, ακόμα και εκτός λειτουργίας. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο. Η πρόληψη και η διατήρηση ενός καλού προγράμματος βρίσκονται στη βάση της διαδρομής για την διατήρηση της καλής, ψυχικής υγείας.

Προτού αποφασίσουμε να πάρουμε την ζωή και την υγεία στα χέρια μας (να λειτουργήσουμε δηλαδή αποφασιστικά υπέρ μιας αλλαγής στον τρόπο που ζούμε κατόπιν υποστήριξης και ενθάρρυνσης από τον θεράποντα ιατρό μας), είναι απαραίτητο να συντάξουμε από κοινού ένα πλάνο αυτό-διαχείρισης της υγείας και πρόληψης εμποδίων και προβλημάτων που θα αντιμετωπίσουμε στον δρόμο για την προσωπική μας κορυφή. Αυτό μπορεί να ακούγεται αρχικά ως κάτι δύσκολο ή περιττό, πρόκειται όμως για την χάραξη μικρών, εφικτών βημάτων και στόχων που θα μας οδηγήσουν σταδιακά και χωρίς βιασύνη σε μεγαλύτερες και σημαντικότερες κατακτήσεις. Η α) έγκαιρη ανίχνευση των ενοχλήσεων που μπορεί να οδηγήσουν σε μια υποτροπή της νόσου, οι β) πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας σε τέτοιο ενδεχόμενο, το γ) υποστηρικτικό πλαίσιο που θα κληθεί να μας συνοδέψει σε μια δύσκολη διαδρομή και η δ) βοήθεια από κάθε λογής εξωτερικούς συνεργάτες είναι τέσσερα από τα βήματα που πρέπει να περιλαμβάνει το πλάνο μας.

Ποια είναι όμως τα σημάδια που συνήθως προηγούνται μιας υποτροπής;

1) Άγχος, νευρικότητα

2) Αίσθημα ανασφάλειας/δυσφορίας ή ότι κάτι δυσάρεστο πρόκειται να συμβεί

3) Θυμός, επιθετικότητα

4) Κυκλοθυμία

5) Απομόνωση

6) Χρήση ουσιών ή σταμάτημα της φαρμακευτικής αγωγής χωρίς την υπόδειξη ιατρού

7) Αδιαφορία για τα ραντεβού με τον ειδικό ψυχικής υγείας

8) Κακός ύπνος/διατροφή

Τι σημαίνει έγκαιρη ανίχνευση;

Η έγκαιρη ανίχνευση βοηθάει ένα άτομο να κατανοεί τις περιόδους στις οποίες αισθάνεται ευάλωτο ή επιρρεπές σε αλλαγές στον τρόπο συμπεριφοράς και στη συνεργασία του με το προσωπικό υγείας που συνεργάζεται.

Στην έγκαιρη ανίχνευση ένα άτομο μπορεί να εκπαιδευτεί να λειτουργεί ως παρατηρητής/τρια του εαυτού του/της. Να βλέπει και να αναγνωρίζει τις παραπάνω αλλαγές. Να αναζητά βοήθεια και υποστήριξη. Να ακολουθεί ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής και άσκησης.

Τι συμβαίνει στο μυαλό μας κατά την διάρκεια μιας υποτροπής;

Το μεγαλύτερο εμπόδιο αλλά και όπλο του εαυτού μας είναι το μυαλό. Αυτό μπορεί να μας οδηγήσει σε αδιέξοδες σκέψεις και φαύλους κύκλους ή να γίνει πολύτιμος σύμμαχος στην θεραπεία και στην διατήρηση της καλής ψυχικής υγείας! Συνήθως όμως, σε μια υποτροπή, το μη-εκπαιδευμένο μυαλό μοιάζει αδύναμο και γεμάτο από βασανιστική ενέργεια. Κάνει σαν μια «κασέτα» που επαναλαμβάνει το ίδιο, άχρηστο υλικό ξανά και ξανά.

Ποιο μπορεί να είναι αυτό το υλικό:

Ψευδαισθήσεις για τις δυνάμεις που έχουμε

Λάθος εκτίμηση της υγείας μας

Αναπόληση και ωραιοποίηση του παρελθόντος

Καταθλιπτικές σκέψεις ή σκέψεις παραίτησης από κάθε προσπάθεια

Σκέψεις ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε ολομόναχοι (όλοι χρειαζόμαστε στήριξη από καιρό σε καιρό)

Ματαίωση